Bociany, które wróciły do gniazd uporządkowanych przez energetyków TAURONA, dobrały się w pary i złożyły jaja. Niektóre bocianie pary zostały już szczęśliwymi rodzicami. To najlepszy dowód na to, że energetycy dobrze przygotowali gniazda poza okresem lęgowym. Teraz przed bocianimi rodzinami wymagający okres – muszą wyżywić siebie i młode.
Obchodzony 31 maja Dzień Bociana zbiega się z czasem, w którym bociany wysiadują jaja lub witają na świecie pisklęta. Okres ten wymaga od ptaków wiele wysiłku, bo młode potrzebują dużo troski. Pisklęta nie umieją regulować temperatury ciała, dlatego rodzice chronią je przed zimnem oraz osłaniają rozpościerając skrzydła przed nadmiarem słońca i ulewnym deszczem. Młode potrzebują też dużo jedzenia.
- Jedno pisklę bociana od wyklucia do nauki latania zjada łącznie ok. 35 kg pokarmu. Do końca sezonu lęgowego z ok. 70 g po wykluciu, aż 40-krotnie zwiększą masę ciała. Jeśli weźmiemy pod uwagę, że na gnieździe zwykle jest więcej młodych oraz, że ich rodzice także potrzebują zaspokoić głód, dorosłe bociany mają skrzydła i dzioby pełne pracy – mówi dr Kazimierz Walasz, prezes Małopolskiego Towarzystwa Ornitologicznego.
Faktem jest, że bociany coraz częściej budują gniazda na słupach energetycznych. Szacuje się, że ponad 60 proc. z ok. 50 tys. par bocianów mieszkających w Polsce decyduje się na taką lokalizację swojego domostwa. Dlatego coraz większą rolę w kontekście ochrony tych ptaków odgrywają dystrybutorzy energii elektrycznej, tacy jak TAURON Dystrybucja. Spółka posiada rozbudowaną infrastrukturę linii niskiego napięcia (nn), na której w głównej mierze budowane są gniazda. Długość tych linii to ponad 112 tys. km, co stanowi prawie 3-krotność obwodu Ziemi. Zatem na obszarze działania spółki słupy energetyczne są niemal we wszystkich miejscach, które odpowiadają bocianom. Podtrzymywane przez słupy linie, którymi płynie prąd, skutecznie odstraszają i uniemożliwiają dostęp intruzów, dlatego bociany czują się na nich bezpiecznie. Do gniazda na około 10-metrowym słupie ptaki mają także dogodny dostęp i doskonały widok na okolicę. Mogą tu swobodnie lądować i wzbijać się do lotu, ponieważ w okolicy linii nie ma wysokich drzew.
2200 gniazd na słupach TAURONA
Obecnie na słupach energetycznych TAURON Dystrybucja znajduje się ponad 2200 gniazd. Aby sprawnie pielęgnować taką ilość bocianich domostw, spółka prowadzi akcję Bociany TAURONA. W jej ramach pracownicy wynoszą bocianie gniazda na specjalne platformy, izolujące je przed bezpośrednim sąsiedztwem linii energetycznych. Ponadto, poza okresem lęgowym, regularnie oczyszczają gniazda z nadmiaru budulca – gałęzi, patyków, pęków traw, słomy, którym ptaki nadbudowują gniazdo. Gdy zajdzie potrzeba, energetycy odtwarzają też gniazda, w miejsce zniszczonych lub starych nienadających się już do zamieszkania. Bocianie gniazda wymagają też regularnego sprzątania. Ptaki coraz częściej znoszą bowiem do nich śmieci, takie jak worki foliowe, szmaty, sznurki. Ponieważ stanowią śmiertelnie zagrożenie dla piskląt, konieczne jest ich usuwanie.
TAURON Dystrybucja w działaniach na rzecz ptaków współpracuje z ornitologami, Regionalnymi Dyrekcjami Ochrony Środowiska (RDOŚ) oraz organizacjami na rzecz ptaków. W takie prace angażują się też lokalne władze oraz mieszkańcy, którzy często przynoszą materiał do uzupełnienia czy odtworzenia gniazda.
- W ostatnim czasie dzięki współpracy ornitologów, RDOŚ, lokalnych władz i społeczności przeprowadziliśmy prace konserwacyjno-porządkowe oraz odtworzeniowe na gniazdach, na których obecnie mieszkają bociany. Wspiera nas w tym działaniach firma TAURON Dystrybucja, bez której dostęp do gniazd na słupach energetycznych byłby niemożliwy. Ponadto wspólnie monitorujemy miejsca lęgowe starając się na bieżąco reagować w razie potrzeby – mówi Paweł Kwapisz z RDOŚ w Krakowie.
Spółka propaguje także wiedzę o bocianach, łamiąc stereotypy na tematy tych ptaków i ich zwyczajów przez lata zakorzenione w otoczeniu. W tym roku przy merytorycznym wsparciu ornitologów i RDOŚ rozpowszechniła informacje, kiedy i jak pomagać bocianom, gdy wiosną zaatakuje zima. Wspólnie z prowadzonym przez lokalną społeczność Stowarzyszeniem Zielony Puszczyk i UMiG Niepołomice prowadzi też monitoring online bocianich gniazd. Oglądając transmisję z bocianiego gniazda można na bieżąco obserwować prawdziwy cykl życia tych ptaków. TAURON wspiera też akcje obrączkowania, użyczając ornitologom i obrączkarzom podnośniki oraz finansując zakup obrączek.
Pojawienie się bocianów w Polsce wzbudza wiele emocji, ptaki te są bowiem nieodłącznym elementem krajobrazu polskiej wsi. W świadomości głęboko zakorzenione jest też poczucie, że bocian gniazduje w sąsiedztwie dobrych ludzi oraz przynosi szczęście, urodzaj, dzieci.
- Dla nas energetyków powrót bocianów do gniazd to prawdziwy test z poprawnej pielęgnacji gniazd, które przeprowadzamy każdego roku w okresie jesienno-zimowym, aby zapewnić bezpieczeństwo ptaków i sieci dystrybucyjnej. Ponadto, ich obecność na słupach energetycznych to dla nas duża odpowiedzialność i konieczność natychmiastowej reakcji w razie zagrożenia – podkreśla Jerzy Kalisz, starszy mistrz w TAURON Dystrybucja.
WARTO PAMIĘTAĆ!
W szczęśliwym i zarazem wymagającym okresie lęgu pamiętaj, że:
- obecnie bociany są pod ścisłą ochroną – nie wolno ich straszyć, ani przebywać w ich pobliżu;
- łąki to ulubione żerowiska bocianów, skoszone trawy sprzyjają znalezieniu pokarmu;
- porzucone worki, sznurki i inne odpady zagrażają życiu ptaków, nie zaśmiecaj otoczenia;
- natura powinna radzić sobie sama. Nie ingeruj w życie bocianów i nie dokarmiaj ich bez powodu;
- w razie zagrożenia możesz zwróć się o pomoc do ośrodków leczenia dzikich zwierząt – ich lista znajduje się na stronie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (tutaj), lokalnych władz, Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska czy towarzystw ornitologicznych;
- w sprawach dot. gniazd na słupach energetycznych należy kontaktować się z TAURON Dystrybucja, organizatorem akcji Bociany TAURONA – e-mail: bocian@tauron-dystrybucja.pl.