W pierwszym półroczu 2021 TAURON przyłączył już do swojej sieci blisko 44 tys. mikroinstalacji o łącznej mocy ok. 317 MW. Dla porównania w całym 2017 r. było to nieco ponad 4 tys. instalacji. Dynamiczny przyrost i utrzymująca się popularność mikroinstalacji powoduje jednak konieczność dostosowywania sieci energetycznej do tej nowej sytuacji oraz wymaga odpowiedzialności po stronie instalatorów urządzeń i samych prosumentów. Dla wszystkich uczestników rynku fotowoltaicznego TAURON przygotował specjalny poradnik, w którym odpowiada na najczęściej zadawane przez prosumentów pytania, dotyczące poprawnej pracy fotowoltaiki.
Bezpłatny poradnik dostępny jest na stronie https://tauron-dystrybucja.pl/mikroinstalacja
– Z poradnika można dowiedzieć się między innymi, że duża liczba przyłączanych do sieci mikroinstalacji wpływa na zwiększenie poziomu napięcia w sieci. Jeżeli przekroczy ono dopuszczalną granicę występują problemy z ciągłością pracy mikroinstalacji – mówi Jerzy Topolski, wiceprezes zarządu TAURON Polska Energia. – Ponadto prosumenci zazwyczaj nie zużywają w tym samym czasie wytworzonej energii, co przy dużym nasyceniu źródeł wytwórczych powoduje przepływ energii na wyższy poziom napięcia. Prosumenci mogą ograniczyć wyłączanie się urządzeń, jeśli zwiększą zużycie energii z mikroinstalacji na potrzeby własne. Dzieje się tak, gdy urządzenia w domach pracują w czasie, gdy instalacja produkuje najwięcej energii – wyjaśnia Topolski.
Wyłączanie się mikroinstalacji nie oznacza jednak, że sieć lub same urządzenia, działają niepoprawnie. Jest to prawidłowe działanie systemu zabezpieczeń, który wyłącza urządzenie w momencie wzrostu napięcia. W ten sposób instalacja PV nie ulega zniszczeniu, a jednocześnie chronione są inne domowe urządzenia. Co ważne, zabezpieczenie polegające na automatycznym wyłączeniu się instalacji PV powinno zadziałać dopiero wówczas, gdy napięcie wzrośnie powyżej wartości dopuszczanej przez prawo. Zgodnie z nim wartość napięcia powinna mieścić się w przedziale odchyleń ±10% napięcia znamionowego, czyli:
Co można zrobić, żeby ograniczyć wyłączanie mikroinstalacji?
Na etapie zakupu i instalacji ważna jest jakość wykonanych połączeń prądowych, długość przewodu łączącego mikroinstalacje PV z rozdzielnicą główną oraz jakość wykorzystanych materiałów. Duży wpływ na poprawną pracę instalacji PV ma konfiguracja dostępnych trybów pracy falowników PV.
W praktyce, żeby ograniczyć wyłączanie się mikroinstalacji, należy skorygować jej ustawienia. Może to zrobić jedynie jej instalator, który powinien w pierwszej kolejności sprawdzić, czy ustawienia są zgodne z prawem europejskim oraz wymaganiami Operatora Systemu Dystrybucyjnego. Jeśli ustawienia spełniają wymagania, a urządzenie nadal się wyłącza, instalator powinien uruchomić funkcję sterowania mocą bierną. Mikroinstalacja ograniczy wówczas generowaną moc, dzięki czemu napięcie w instalacji prosumenta nie będzie rosnąć, a mikroinstalacja nie będzie się wyłączać. Zagwarantuje to większą efektywność pracy.
– Przygotowanie porad i wskazówek dla prosumentów to również odpowiedz na reklamacje, które wpływają do firm energetycznych w zakresie poprawności pracy domowych instalacji PV – dodaje Topolski. – W naszej ocenie bardzo duży procent zgłaszanych problemów swoje przyczyny ma po stronie klientów i instalatorów, wymaga sprawdzenia poprawności podłączenia mikroinstalacji do wewnętrznej instalacji elektrycznej prosumenta oraz sprawdzenia poprawności skonfigurowania i nastawów falownika – wyjaśnia wiceprezes TAURONA.
TAURON pomaga
W celu poprawy warunków pracy mikroinstalacji PV oraz zwiększenia zdolności przyłączeniowych tych źródeł do sieci dystrybucyjnej, TAURON Dystrybucja prowadzi działania w obszarze monitorowania pracy sieci dystrybucyjnej. Wykorzystywane są do tego celu analizatory parametrów energii oraz liczniki zdalnego odczytu.
Na tej podstawie spółka wykonuje analizy techniczne, które służą ocenie parametrów jakościowych dystrybuowanej energii oraz stopnia obciążenia poszczególnych elementów sieci. Ta wiedza jest wykorzystywana następnie do podejmowania decyzji dotyczących zakresu koniecznych działań inwestycyjnych. Na tej podstawie podejmowane są również działania eksploatacyjne (doraźne), polegające m.in. na regulacji napięcia w stacjach transformatorowych SN/nN.
W zależności od nasycenia obwodów niskiego napięcia mikroinstalacjami i struktury istniejących sieci, TAURON Dystrybucja w miarę posiadanych środków stara się poprawiać i dostosowywać do źródeł OZE stan sieci. Dzieje się to poprzez np. wymiany transformatorów SN/nN na jednostki o większej mocy, wymianę przewodów lub dobudowę nowych stacji SN/nN.
– Z naszej perspektywy dla prawidłowej pracy źródeł wytwórczych na wszystkich poziomach napięć konieczne jest stałe monitorowanie parametrów technicznych sieci, opracowywanie złożonych analiz sieciowych oraz identyfikacja koniecznych do wykonania inwestycji – mówi Jerzy Topolski, wiceprezes zarządu TAURON Polska Energia. – Działania prowadzone po stronie dystrybucji mają typowo techniczny wymiar i dotyczą sieci dystrybucyjnej, za która odpowiadamy. Jednak prosument i jego instalacja wytwórcza również wpływają na parametry pracy naszych urządzeń i dlatego w swoim własnym interesie powinien dbać o prawidłowość montażu i sposobu pracy swoich instalacji – tłumaczy Topolski.
Przydomowe magazyny energii
Dużym wyzwaniem dla instalacji prosumenckich jest magazynowanie nadwyżek energii w okresie produkcji, kiedy prosumenci nie zużywają jej na bieżąco. Sieć dystrybucyjna nie jest fizycznym magazynem energii i nie może przechować energii do czasu, aż odbiorcy zaczną ją zużywać. Mogą tu jednak pomóc sami prosumenci zagospodarowując energię, którą wytworzą lub magazynując ją w przydomowych magazynach energii. Dzięki takim magazynom praca mikroinstalacji nie będzie zależna od zapotrzebowania na energię w sieci operatora, a prosumenci zwiększą swoją niezależność energetyczną. Pozwoli to również na dalszy rozwój lokalnych źródeł energii i rozwój OZE.