TAURON przyłączył do swojej sieci niskiego napięcia przemysłowy magazyn energii w Ochotnicy Dolnej. Instalacja ma charakter pilotażowy, jej celem jest pokazanie wpływu magazynu na stabilizację pracy sieci elektroenergetycznej. W tej małopolskiej gminie występuje jeden z największych w Polsce współczynników zagęszczenia mikroinstalacji 1-fazowych. TAURON realizuje projekt wspólnie z Apator S.A., Gminą Ochotnica Dolna i Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie.

- Zakładamy, że moc wynosząca 50 kW oraz pojemność 100 kWh magazynu energii przyczyni się do poprawy parametrów napięcia. Chodzi tu o redukcję wzrostów i asymetrii napięć, co zdarza się w miejscach o dużej koncentracji 1-fazowych mikroinstalacji na niewielkim obszarze. Magazyn ma zmniejszyć liczbę automatycznych wyłączeń, a tym samym usprawnić pracę istniejących mikroinstalacji prosumenckich – mówi Paweł Szczeszek, prezes zarządu Grupy TAURON.

Na lokalizację magazynu została wybrana sieć niskiego napięcia z dużą koncentracją mikroinstalacji fotowoltaicznych o mocy 2 kW. Gmina Ochotnica Dolna od 2015 roku sukcesywnie zwiększa udział instalacji fotowoltaicznych na swoim terenie. W efekcie  występuje tu jeden z największych w Polsce współczynników zagęszczenia 1-fazowych mikroinstalacji, co okresowo ogranicza możliwość oddawania przez prosumentów energii do sieci. Przekroczone poziomy oraz asymetria napięć powodują czasowe wyłączenia instalacji prosumenckich, co z kolei zmniejsza opłacalność poniesionych inwestycji.

- Do naszej sieci jest już przyłączonych ponad 300 tys. mikroinstalacji, co wielokrotnie przekracza zakładane prognozy. Sieci dystrybucyjnej nie da się w krótkim czasie zmodernizować i dostosować do pełnej współpracy z tak dużą liczbą małej generacji rozproszonej. Dlatego wspólnie z placówkami naukowymi i producentami szukamy rozwiązań, które lokalnie poprawią parametry pracy sieci. Taka jest właśnie rola tego pilotażu, w który bardzo aktywnie zaangażowała się też gmina  - mówi  Jerzy Topolski, wiceprezes zarządu TAURON Polska Energia.

Gmina przyjazna energii

Gmina Ochotnica Dolna rozpoczęła swoje działania w zakresie transformacji energetycznej od budowy instalacji PV na obiektach gminnych, w tym na oczyszczalni ścieków i Zespole Szkolno-Przedszkolnym.

W pierwszym przypadku na terenie oczyszczalni ścieków powstała instalacji fotowoltaiczna o mocy 200 kW, współpracująca z największym w tamtym czasie w Polsce magazynem energii o pojemności 120 kWh, wykonanym w technologii litowo-jonowej.

W drugim przypadku instalacja fotowoltaiczna o mocy 16,30 kW pracuje poprzez regulator na grzałki elektryczne i służy do grzania ciepłej wody użytkowej, 6,37 kW jest przyłączone poprzez falownik PV do wewnętrznej instalacji elektrycznej szkoły i pokrywa część jej zapotrzebowania na energię elektryczną.

Kolejny krok transformacji energetycznej gminy to zabudowanie na dachach domów jednorodzinnych kolejnych 726 1-fazowych mikroinstalacji PV o mocy znamionowej 2 kW, służących do grzania ciepłej wody użytkowej z możliwością oddawania nadwyżek wyprodukowanej energii do sieci OSD.

- Wieloletnia aktywna polityka energetyczna gminy i przedsiębiorczość samych mieszkańców spowodowała, że ponad 1/3 budynków całej Gminy Ochotnica Dolna posiada zabudowane mikroinstalacje PV. Jednak w wyniku zastosowania instalacji jednofazowych w ramach projektu realizowanego przez gminę w 2016 r. powstał problem związany z występowaniem asymetrii i zwyżek napięcia, co skutkuje wyłączaniem instalacji producenckich. To z kolei zmniejsza ich opłacalność dla użytkowników. Od trzech lat, we współpracy z TAURON i AGH, robimy wszystko, aby znaleźć rozwiązanie tego problemu. Innowacyjny magazyn zainstalowany przez firmę APATOR S.A. daje ogromną nadzieję  - mówi Tadeusz Królczyk, Wójt Gminy Ochotnica Dolna.

W 2022 r. samorząd ochotnicki zaprojektował oraz uzyskał dofinansowanie na montaż instalacji fotowoltaicznych na budynkach gminnych o mocy niemal 300 kW oraz modernizację oświetlenia ulicznego. Gmina Ochotnica Dolna we współpracy z AGH bardzo intensywnie tworzy nowy, zaawansowany klaster energetyczny.

Wpływ magazynu na sieć

Magazyn energii został zainstalowany, aby ustabilizować sieć elektroenergetyczną.

 - Dzięki zastosowanej w magazynie konstrukcji przekształtnika oraz opracowanemu algorytmowi sterowania w godzinach produkcji energii z OZE, bateria magazynu będzie ładowana, jednakże tylko z tych faz, w których wartość napięcia będzie przekroczona. Następnie w ciągu wieczornego szczytu zapotrzebowania, a także w nocy magazyn będzie się rozładowywał do sieci, tak aby być gotowym do gromadzenia energii z OZE w ciągu kolejnego dnia –  mówi Szymon Piasecki Menedżer Produktu ds. OZE Apator S.A.

Magazyny energii są jednym z kierunków rozwoju sektora OZE. Rozwiązania stanowią ważną część transformacji energetycznej. Nowa strategia Grupy TAURON zakłada rozwój małych i wielkoskalowych magazynów energii w perspektywie roku 2030.